Si̇li̇kon Vadi̇si̇’ni̇n Ekonomi̇k Panoraması

ABD’nin en batısındaki eyaleti Kaliforniya’da, San Francisco şehrinin güneyinde, Körfez Bölgesi olarak adlandırılan yerde yaklaşık 14 bin genç teknoloji şirketi (startup) ve bu şirketlerde çalışan 2 milyon çalışanıyla Silikon Vadisi dünyanın lider ileri teknoloji üretim merkezi olarak kabul ediliyor. Burada faaliyet gösteren şirketlerin yaklaşık yarısını ABD’ye göç eden zeki, yetenekli ve çalışkan yabancı girişimcilerin kurduğu biliniyor. Londra ve Berlin’deki benzer teknoloji merkezlerinde faaliyet gösteren şirketlerin göçmen kurucu oran ise yaklaşık %40. 

Silikon Vadisi’ni tüm dünyadaki rakiplerinden ayıran ve onlara karşı üstün kılan başlıca özelliği ev sahipliği yaptığı şirketlerin gelir, kar ve piyasa değeri gibi ekonomik göstergelerde eriştiği düzey ve karşı konulamayan büyüme hızı. Teknoloji şirketleri ve ekosistemler üzerine araştırmalar yapan Startup Genome’a göre tüm dünyada de-ğeri 1 milyar doların üzerindeki genç teknoloji şirketlerinin (unicorn) dörtte biri Silikon Vadisi’nde kurulu ve mantar gibi çoğalan bu şirketlerin kaydını tutmak bile hayli güç bir iş.

Peki, Silikon Vadisi’nin adı nereden geliyor? Birlikte transistörü (elektrik sinyallerinin üretimi, güçlendirilmesi ve denetimini sağlayan cihaz) icat ettiği iki bilim insanıyla 1956 yılında Nobel Fizik ödülünü kazanan William Shockley’in kurduğu teknoloji şirketinde ürettiği yarı iletken cihazların silikon oluşu bölgeye Silikon Vadisi adının verilmesine yol açtı. Bir süre Shockley’in şirketinde çalışan Robert Noyce ve Gordon Moore ise 1968 yılında, günümüzde dünyanın en büyük yarı iletken üreticisi olan Intel’i kurdu ve 3 yıl sonra 4004 adını verdiği işlemciyi piyasaya sürdü. Öte yandan, Stanford Üniversitesi’nin elektrik mühendisliğinden mezun iki genç, William Hewlett ve David Packard’ın 1939 yılında Silikon Vadisi’nde bir garajda kurdukları, soyadlarının baş harflerini birleştirip adını koydukları şirket ise bugün dünyanın en büyük donanım ve yazılım üreticisi teknoloji şirketlerinden biri olan HP’ydi.

Makalenin Yazarı: Onur Zafer Ceylan (Ekonomist)

Makalenin yer aldığı sayımız: 8

Makalenin toplam sayfa sayısı: 4

Makalede kullanılan toplam fotoğraf ve grafik sayısı: 3