Bir büyük kamu iktisadi teşebbüsünün acıklı öyküsü: İki yıl boyunca çılgınca borçlandı, ödediği faiz borcu göğe yükseldi ve şu anda borç bataklığında debeleniyor!

Başta buğday olmak üzere tarım ürünlerinin fiyatlarını hem tüketici hem de üretici lehine düzenlemek ve dengelemekle görevli olan Toprak Mahsulleri Ofisi, bir Tarım ve Orman Bakanlığı kuruluşu. Sermayesinin tamamı devlete ait bir Kamu İktisadi Teşebbüsü olan kurum, 2022 ve 2023 yıllarında yaptığı çılgınca borçlanmayla borç bataklığına saplandı.
Bir büyük kamu iktisadi teşebbüsünün acıklı öyküsü: İki yıl boyunca çılgınca borçlandı, ödediği faiz borcu göğe yükseldi ve şu anda borç bataklığında debeleniyor!

Sayıştay’ın raporuna göre 2021 yılında Toprak Mahsulleri Ofisi’nin bankalara olan toplam borcu (mâli borcu) sadece 5,5 milyar TL’ydi. 2022 yılında söz konusu borç başarılı bir uçuş denemesiyle 39,7 milyar TL’ye ulaşarak göğe yükseldi. 2023 yılında ise 90,2 milyar TL’ye çıkarak göğün en yüksek katmanlarından birine ulaştı. Böylece Toprak Mahsulleri Ofisi, sadece iki yılda mâli borcunu 16 katına yükselterek hem Türkiye’de hem de dünyada eşi benzeri zor bulunur bir mâli başarısızlığa imza attı. 2023 yılı sonu itibariyle Toprak Mahsulleri Ofisi’nin 1 değil, 5 değil, 10 değil, 20 değil, tam 22 bankaya kredi borcu bulunuyor!

 

Kurumun benzersiz mâli başarısızlığının göstergelerinden bir diğeri de finansman giderindeki (faiz ve kur gideri) çarpıcı artış oldu. 2021 yılında sadece 453,6 milyon TL olan Toprak Mahsulleri Ofisi’nin finansman gideri 2023 yılında 14,5 milyar TL’ye yükseldi. Böylece kurum sadece iki yılda finansman giderini 32 katına çıkarma başarısızlığını gösterdi.

 

Toprak Mahsulleri Ofisi’nin gerek mâli borcunun gerek finansman giderinin baş döndürücü biçimde artışına ilişkin olarak açıklamalarda bulunan CHP Manisa milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, “Görüyoruz ki çiftçinin ürününü alan Toprak Mahsulleri Ofisi tıpkı çiftçi gibi bankalardan aldığı kredilerle ayakta kalabiliyor. Milleti bankalara borçlandırdıkları yetmiyormuş gibi devletin kurumlarını da bankalara borçlu hâle getirdiler.” ifadelerini kullandı.

 

Ekonomik Güç Dergisi Haber Merkezi